تاریخچه‌ی مسابقات
مسابقات جهانی مهارت (WorldSkills) یک رویداد بین‌المللی در حوزه مهارت های فنی و حرفه‌ای است که در پی جنگ جهانی دوم و نیاز شدید به نیروی کار ماهر در اروپا شکل گرفت. این رویداد به ابتکار فرانسیسکو آلبرت ویدال از اسپانیا آغاز شد. او که مربی آموزش فنی بود، در سال ۱۹۴۶ ایده‌ای را برای تشویق جوانان به یادگیری مهارت‌های فنی و عملی مطرح کرد. نخستین مسابقه مهارت در سال ۱۹۵۰ در مادرید برگزار شد که در آن ۲۴ شرکت‌کننده از کشور اسپانیا و کشور پرتغال در شش رشته مختلف به رقابت پرداختند.
با استقبال از این رقابت‌ها، کشورهای دیگری از جمله آلمان، بریتانیا، فرانسه، سوئیس و مراکش در سال ۱۹۵۳ به این رویداد پیوستند و به دنبال آن، تصمیم به تأسیس یک سازمان بین‌المللی گرفته شد که بعدها به نام سازمان جهانی مهارت (WorldSkills International) شناخته شد. اولین مسابقه خارج از اسپانیا در سال ۱۹۵۸ در بروکسل کشور بلژیک برگزار شد که گامی مهم در گسترش این رویداد به سطح بین‌المللی بود.
در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، مسابقات جهانی مهارت رشد چشمگیری یافتند. در سال ۱۹۷۰ برای نخستین بار این رقابت‌ها در خارج از اروپا و در توکیو ژاپن برگزار شد. در ادامه، شهرهایی مانند آتلانتا، سیدنی، سئول و تایپه نیز میزبان این رقابت‌ها شدند و مسابقات به تدریج به یک پدیده جهانی تبدیل گردید.
با ورود به قرن ۲۱، WorldSkills تحولات گسترده‌ای را تجربه کرد. در سال ۲۰۰۷ در شیزوئوکا ژاپن، برنامه «یک مدرسه، یک کشور» معرفی شد که هدف آن آشنایی دانش‌آموزان با فرهنگ‌ها و مهارت‌های جهانی بود. در سال ۲۰۰۹ مسابقات کلگری کانادا، با حضور ۸۵۰ شرکت‌کننده از ۴۷ کشور، بزرگ‌ترین دوره خود تا آن زمان را تجربه کرد. سال ۲۰۱۵ در سائو پائولو برزیل، شاهد حضور 1186 شرکت‌کننده از ۵۹ کشور در ۵۰ رشته بود که رکورد جدیدی در تاریخ مسابقات ثبت کرد.
در سال ۲۰۱۷، ابوظبی امارات متحده عربی میزبان مسابقات شد و با معرفی «فروم جوانان TVET»، گام‌های مهمی برای آینده آموزش‌های فنی و حرفه‌ای برداشته شد. در سال ۲۰۱۹، کازان روسیه میزبان ۱۳۰۰ شرکت‌کننده از ۶۳ کشور بود. سال ۲۰۲۲، به دلیل شیوع کووید-۱۹، مسابقات به صورت ویژه و در کشورهای مختلف برگزار شد.
در حال حاضر، مسابقات جهانی مهارت یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای بین‌المللی در حوزه مهارت‌آموزی است. این مسابقات نه تنها بستری برای رقابت جوانان فراهم می‌کند، بلکه با ارتقاء استانداردهای جهانی آموزش فنی، ترویج فرهنگ مهارت‌آموزی، و تقویت همکاری‌های بین‌المللی، نقش بی‌بدیلی در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها ایفا می‌کند. مسابقه چهل‌وهفتم در سال ۲۰۲۴ در لیون فرانسه برگزار شد و برنامه‌ریزی‌ها برای میزبانی چهل‌وهشتمین دوره در سال ۲۰۲۶ در شانگهای چین در دست انجام است.
امروز، WorldSkills با بیش از ۸۰ کشور عضو، پرچم‌دار حمایت از آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و ارتقاء مهارت‌های جوانان در سراسر جهان به شمار می‌رود.
حضور ایران در مسابقات جهانی مهارت
حضور ایران در مسابقات جهانی مهارت
جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۰۰ به طور رسمی به عضویت سازمان جهانی مهارت (WorldSkills International) درآمد و به عنوان ۳۶امین کشور عضو این سازمان در بین مجموع ۸۹ کشور عضو ثبت شد. نخستین حضور ایران در مسابقات جهانی مهارت در سال ۲۰۰۱ رقم خورد و از آن زمان تاکنون، حضور مؤثری در این رویداد بین‌المللی داشته است.
ایران طی ۱۲ دوره مسابقات جهانی حضور داشته و در این مدت، در مجموع ۱۷۵ نفر شرکت‌کننده را به این رقابت‌ها اعزام کرده است. از این تعداد، ۱۶۵ نفر مرد و ۱۰ نفر زن بوده‌اند که با تلاش و انگیزه فراوان در رشته‌های مختلف فنی و حرفه‌ای به رقابت پرداخته‌اند. هرچند تعداد دختران شرکت‌کننده در مقایسه با پسران کمتر بوده، اما روند مشارکت بانوان طی سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته است.
شرکت‌کنندگان ایرانی در این مدت در رشته های مهارتی مختلفی حضور یافته‌اند. این رشته‌ها حوزه‌های گسترده‌ای همچون فناوری‌های اطلاعات، ساخت و تولید، مهندسی الکترونیک، خدمات اجتماعی، گردشگری، خودرو، صنایع غذایی و طراحی را دربر می‌گیرند.
دستاوردهای ایران در مسابقات جهانی مهارت چشمگیر بوده است:
۱ مدال طلا
۵ مدال نقره
۸ مدال برنز
۵۳ مدال برتری (Medallion for Excellence)
۱ دیپلم حضور (Diploma)
ایران تاکنون در مسابقات سال‌های ۲۰۰۱، ۲۰۰۳، ۲۰۰۵، ۲۰۰۷، ۲۰۰۹، ۲۰۱۱، ۲۰۱۳، ۲۰۱۵، ۲۰۱۷، ۲۰۱۹، ۲۰۲۲ و ۲۰۲۴ شرکت کرده است. در طول این سال‌ها، تیم ملی مهارت ایران همواره روندی رو به رشد در کسب تجربه، استانداردسازی مهارت‌آموزی، و ارتقاء سطح فنی و علمی مهارت‌آموزان کشور داشته است.
حضور مؤثر ایران در این رویداد بین‌المللی، موجب انتقال فناوری‌های نوین، بهبود کیفیت آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، توسعه فرهنگ مهارت‌آموزی در کشور و افزایش سطح توانمندی نیروی کار جوان شده است. روند رشد و دستاوردهای ایران نویدبخش موفقیت‌های بیشتر در عرصه‌های بین‌المللی آتی است